به گزارش مشرق، از آنجائی که ما در زمان غیبت امام زمان(ع) بسر می‌بریم و از نعمت دیدار حضرت محروم هستیم، این سؤال گاهی به ذهن می‌آید، که چرا ما نباید مانند پیشینیان از محضر امام زمانمان بهره ببریم؟ البته انسانی که مهمترین هدفش، دستیابی به کمال و قرب الهی است، قطعا بدون امام و مقتدا موفق نخواهد شد.
و چه چیز از این مهمتر و حیاتی‌تر که انسان محضر ولی خدا و امام زمانش را درک کند و برای رسیدن به آن هدف مهم از وجود امام بهره مند شود؛ بنابراین باید دید چه چیز مانع ظهور امام عصر(ع) شده است؟
حجت الاسلام دکتر جواد جعفری، مدرس مرکز تخصصی مهدویت در این باره پاسخ می دهند:
آیا در قرآن به غیبت امام زمان(ع) اشاره شده است؟
در رابطه با موضوعات مهدویت در قرآن، آیات فراوانی وجود دارد که به بحث مهدویت اشاره می کنند. یکی از موضوعات آن نیز بحث غیبت امام عصر(ع) است، در این رابطه دو نوع آیات داریم که به غیبت اشاره دارند. یک نوع به اصل غیبت اشاره دارند، یعنی اینکه کسی که حجت خداست و جانشین خداست می تواند غایب شود.
مهمترین اشکالی که برخی در این آیات می گیرند، این است که آیا امکان دارد مردم حجت خدا را نبینند و از حضور ظاهری او محروم شوند که برخی آیات قرآن اشاره می کند که امکان دارد حجت خدا غایب شود.
در این خصوص یکی آیه 48 سوره مریم است که جریان حضرت ابراهیم(ع) را بیان می کند؛ وقتی به حضرت ابراهیم(ع) گفتند: اگر تو این سخنانت را ترک نکنی و بدگویی بت ها را نکنی و مردم را به توحید دعوت نکنی، ما تو را سنگسار می کنیم، حضرت در پاسخ گفتند: من شما را و آنچه را که غیر از خدا می پرستید وا می گذارم و به جای دیگری می روم و از جمع شما خارج می شوم.
پس می شود که حجت خدا در جامعه باشد و در اثر اینکه مردم او را تهدید به کشتن می کنند و خطر جانی او را تهدید می کند، از آنها دوری گزیند.
آیه دوم، آیه 20 سوره قصص است که اشاره به جریان حضرت موسی دارد، کسی خدمت حضرت آمد و گفت: بزرگان شهر برای کشتن تو جلسه گرفتند و من به تو می گویم که این شهر را ترک کنی، وقتی حضرت به عنوان حجت الهی شنید که تهدید به مرگ شده، قران می فرماید: حضرت موسی شهر را در حالی که ترسناک بود ترک کرد و فرمود خدایا مرا از قوم ظالمین نجات ده.
ما در جریان حضرت ابراهیم(ع) و حضرت موسی(ع)، نص آیات قرآن را داریم که اگر حجت خدا تهدید به مرگ می شود، جامعه را ترک می کند و غایب می شود.
همچنین در رابطه غیبت امام دوازدهم دو آیه را می توان بیان کرد که در روایات ما ائمه که مفسران قرآن هستند، گفتند که اشاره به غیبت امام عصر(ع) دارد، یکی آیه 30 سوره ملک که خدا می فرماید: ای پیامبر(ص) به مردم بگو که اگر یک روز صبح بلند شوند و ببینند آب هایی که در اختیارشان بوده همه در زمین فرو رفته چه کسی آب را در اختیارشان قرار خواهد داد که در کتاب کافی از امام موسی کاظم(ع) آمده که اگر امام شما غایب شود، چه کسی امام دیگری جایگزین آن خواهد کرد که نشان می دهد که منظور از ماء معین غیبت امام عصر(ع) است.
آیه دیگر آیه 20 سوره لقمان است که خداوند می فرماید: آیا نگاه نمی کنید که خداوند هر آنچه در آسمان و زمین است، در اختیار شما قرار داده است و نعمت های ظاهری و باطنی را بر شما ارزانی کرده که امام موسی کاظم(ع) در کتاب کمال الدین می فرمایند: منظور از نعمت باطنی امام غایب است.
موانع ظهور امام عصر(ع) چیست؟
موانعی که گفته می شود موارد متعددی است، یکی از آنها که به عنوان مانع اصلی ظهور است، در بیان امام عصر(ع) آمده است که اگر همین را در زندگی عملی کنیم، مهمترین کار را کردیم. نامه ای که امام عصر(ع) به شیخ مفید نوشتند که در احتجاج طبرسی آمده است. امام زمان(ع) خطاب به شیخ مفید فرمودند: چیزی ما را از شیعیان دور نکرده و مانع حضور ما میان شیعیان نشده مگر آنچه که به ما می رسد از طرف شیعیان که ما آنها را زشت و ناشایست می دانیم. اعمالی انجام می دهند که ما آنها را برای شیعه برگزیده نمی دانیم.
بنابراین یکی از مهمترین موانع ظهور بحث گناهان و نافرمانی هایی است که شیعیان دارند و این گناهان موجب می شود که ظهور با موانعی روبرو شود.
وظایف منتظران در تحقق ظهور چیست و نشانه های ظهور چه تاثیری در تعجیل یا تاخیر ظهور دارند؟
نشانه های ظهور تاثیری در تعجیل یا تاخیر ظهور ندارند، نشانه فقط نمایان کننده یک واقعه است. شورش سفیانی، قیام یمانی و خراسانی و یا صیحه آسمانی فقط نشان گر ظهور هستند و تاثیری در تعجیل و تاخیر ظهور ندارند.
ولی وجود منتظران تاثیر اساسی در مسیر ظهور دارد. یکی از شرایط مهم ظهور بحث یاران کارآمد است، اگر یاران وجود داشته باشند یعنی منتظران واقعی وجود داشته باشند. یکی از زمینه های مهم ظهور محقق می شود و ظهور به تعجیل می افتد ولی اگر منتظران خالص نباشند، ظهور به تاخیر می افتد.
یکی از روایات در این حوزه جریان هارون مکی یا شیعه تنوری است. امام صادق(ع) فرمودند: ما وقتی 5 نفر یار نداشته باشیم هیچ وقت خروج نمی کنیم یا امام صادق(ع) در روایتی می فرمایند: به خدا سوگند اگر من به تعداد این بزغاله ها شیعه داشتم بر من سکوت کردن جایز نبود.
و چه چیز از این مهمتر و حیاتی‌تر که انسان محضر ولی خدا و امام زمانش را درک کند و برای رسیدن به آن هدف مهم از وجود امام بهره مند شود؛ بنابراین باید دید چه چیز مانع ظهور امام عصر(ع) شده است؟
حجت الاسلام دکتر جواد جعفری، مدرس مرکز تخصصی مهدویت در این باره پاسخ می دهند:
آیا در قرآن به غیبت امام زمان(ع) اشاره شده است؟
در رابطه با موضوعات مهدویت در قرآن، آیات فراوانی وجود دارد که به بحث مهدویت اشاره می کنند. یکی از موضوعات آن نیز بحث غیبت امام عصر(ع) است، در این رابطه دو نوع آیات داریم که به غیبت اشاره دارند. یک نوع به اصل غیبت اشاره دارند، یعنی اینکه کسی که حجت خداست و جانشین خداست می تواند غایب شود.
مهمترین اشکالی که برخی در این آیات می گیرند، این است که آیا امکان دارد مردم حجت خدا را نبینند و از حضور ظاهری او محروم شوند که برخی آیات قرآن اشاره می کند که امکان دارد حجت خدا غایب شود.
در این خصوص یکی آیه 48 سوره مریم است که جریان حضرت ابراهیم(ع) را بیان می کند؛ وقتی به حضرت ابراهیم(ع) گفتند: اگر تو این سخنانت را ترک نکنی و بدگویی بت ها را نکنی و مردم را به توحید دعوت نکنی، ما تو را سنگسار می کنیم، حضرت در پاسخ گفتند: من شما را و آنچه را که غیر از خدا می پرستید وا می گذارم و به جای دیگری می روم و از جمع شما خارج می شوم.
پس می شود که حجت خدا در جامعه باشد و در اثر اینکه مردم او را تهدید به کشتن می کنند و خطر جانی او را تهدید می کند، از آنها دوری گزیند.
آیه دوم، آیه 20 سوره قصص است که اشاره به جریان حضرت موسی دارد، کسی خدمت حضرت آمد و گفت: بزرگان شهر برای کشتن تو جلسه گرفتند و من به تو می گویم که این شهر را ترک کنی، وقتی حضرت به عنوان حجت الهی شنید که تهدید به مرگ شده، قران می فرماید: حضرت موسی شهر را در حالی که ترسناک بود ترک کرد و فرمود خدایا مرا از قوم ظالمین نجات ده.
ما در جریان حضرت ابراهیم(ع) و حضرت موسی(ع)، نص آیات قرآن را داریم که اگر حجت خدا تهدید به مرگ می شود، جامعه را ترک می کند و غایب می شود.
همچنین در رابطه غیبت امام دوازدهم دو آیه را می توان بیان کرد که در روایات ما ائمه که مفسران قرآن هستند، گفتند که اشاره به غیبت امام عصر(ع) دارد، یکی آیه 30 سوره ملک که خدا می فرماید: ای پیامبر(ص) به مردم بگو که اگر یک روز صبح بلند شوند و ببینند آب هایی که در اختیارشان بوده همه در زمین فرو رفته چه کسی آب را در اختیارشان قرار خواهد داد که در کتاب کافی از امام موسی کاظم(ع) آمده که اگر امام شما غایب شود، چه کسی امام دیگری جایگزین آن خواهد کرد که نشان می دهد که منظور از ماء معین غیبت امام عصر(ع) است.
آیه دیگر آیه 20 سوره لقمان است که خداوند می فرماید: آیا نگاه نمی کنید که خداوند هر آنچه در آسمان و زمین است، در اختیار شما قرار داده است و نعمت های ظاهری و باطنی را بر شما ارزانی کرده که امام موسی کاظم(ع) در کتاب کمال الدین می فرمایند: منظور از نعمت باطنی امام غایب است.
موانع ظهور امام عصر(ع) چیست؟
موانعی که گفته می شود موارد متعددی است، یکی از آنها که به عنوان مانع اصلی ظهور است، در بیان امام عصر(ع) آمده است که اگر همین را در زندگی عملی کنیم، مهمترین کار را کردیم. نامه ای که امام عصر(ع) به شیخ مفید نوشتند که در احتجاج طبرسی آمده است. امام زمان(ع) خطاب به شیخ مفید فرمودند: چیزی ما را از شیعیان دور نکرده و مانع حضور ما میان شیعیان نشده مگر آنچه که به ما می رسد از طرف شیعیان که ما آنها را زشت و ناشایست می دانیم. اعمالی انجام می دهند که ما آنها را برای شیعه برگزیده نمی دانیم.
بنابراین یکی از مهمترین موانع ظهور بحث گناهان و نافرمانی هایی است که شیعیان دارند و این گناهان موجب می شود که ظهور با موانعی روبرو شود.
وظایف منتظران در تحقق ظهور چیست و نشانه های ظهور چه تاثیری در تعجیل یا تاخیر ظهور دارند؟
نشانه های ظهور تاثیری در تعجیل یا تاخیر ظهور ندارند، نشانه فقط نمایان کننده یک واقعه است. شورش سفیانی، قیام یمانی و خراسانی و یا صیحه آسمانی فقط نشان گر ظهور هستند و تاثیری در تعجیل و تاخیر ظهور ندارند.
ولی وجود منتظران تاثیر اساسی در مسیر ظهور دارد. یکی از شرایط مهم ظهور بحث یاران کارآمد است، اگر یاران وجود داشته باشند یعنی منتظران واقعی وجود داشته باشند. یکی از زمینه های مهم ظهور محقق می شود و ظهور به تعجیل می افتد ولی اگر منتظران خالص نباشند، ظهور به تاخیر می افتد.
یکی از روایات در این حوزه جریان هارون مکی یا شیعه تنوری است. امام صادق(ع) فرمودند: ما وقتی 5 نفر یار نداشته باشیم هیچ وقت خروج نمی کنیم یا امام صادق(ع) در روایتی می فرمایند: به خدا سوگند اگر من به تعداد این بزغاله ها شیعه داشتم بر من سکوت کردن جایز نبود.
